E‑DENTICO 3(37)/2012

8

Zastosowanie lasera diodowego w chirurgii tkanek miękkich jamy ustnej
The application of diode lasers in the surgery of oral soft tissues
lek. dent. Małgorzata Janowska-Bugaj, dr n. med. Anna Dudko, prof. dr hab. n. med. Anna J. Kurnatowska

Streszczenie: Lasery diodowe są coraz częściej wykorzystywane w różnych dziedzinach stomatologii. Znalazły również zastosowanie w estetycznej chirurgii śluzówkowo-dziąsłowej, ponieważ przy użyciu lasera zaplanowane zabiegi można przeprowadzić szybko, precyzyjnie i bezkrwawo. Na podstawie piśmiennictwa omówiono budowę oraz zasady bezpiecznej pracy laserem diodowym. Opisano także kilka przypadków klinicznych, w których laser diodowy został wykorzystany do precyzyjnych zabiegów na tkankach miękkich jamy ustnej.

 

22
Laser Nd:YAG w periodontologii
The Nd:YAG laser in periodontology
dr hab. n. med. Elżbieta Dembowska, lek. dent. Katarzyna Urbaniak, dr n. med. Renata Samulak-Zielińska, prof. dr hab. n. med. Mariusz Lipski, dr n. med. Joanna Czuryszkiewicz-Cyrana, dr n. med. Marlena Trąbska-Świstelnicka

Streszczenie: Laser Nd:YAG ma szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach stomatologii, a zwłaszcza w periodontologii, dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym i hemostatycznym. Emituje falę o długości 1064 nm lub 1320 nm, która może być transmitowana przez elastyczne włókno optyczne umożliwiające dotarcie do miejsc trudno dostępnych w jamie ustnej. Laser znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu zmian endodontyczno-periodontologicznych, gdzie wykorzystuje się jego właściwości termiczne i zdolność głębokiej penetracji w kanaliki zębinowe, która umożliwia ich odkażenie i uszczelnienie. Celem pracy jest przedstawienie możliwości zastosowania lasera Nd:YAG w zabiegach periodontologicznych. Przedstawiono zasady posługiwania się tym urządzeniem oraz porównano je z laserami diodowymi, które również należą do grupy laserów pracujących w podczerwieni.

 

36
Biopsja wycięciowa z zastosowaniem lasera LiteTouch Er:YAG w pedodoncji – opis przypadku
Excisional biopsy with LiteTouch Er:YAG laser in paediatric dentistry – case report
Associate Professor Dr. Georgi Tomov D.D.S., M.Sc., Ph.D.; Associate Professor Dr. Elka Popova, D.D.S., M.Sc., Ph.D.; Associate Professor Dr. Ani Belcheva D.D.S., M.Sc., Ph.D.

Streszczenie: Włókniak pourazowy to łagodna proliferacja, która często występuje u dzieci w wyniku miejscowego podrażnienia. Klasyczny zabieg chirurgiczny wymaga zastosowania znieczulenia, precyzyjnego przecięcia, hemostazy oraz szwów, a tym samym może stanowić problem dla dzieci. Lasery Er:YAG są alternatywną metodą pozwalającą na pomyślne leczenie wielu schorzeń jamy ustnej w przypadku pacjentów pediatrycznych. Artykuł przedstawia przypadek 4-letniego chłopca ze zdiagnozowaną zmianą guzowatą na błonie śluzowej dolnej wargi. Przeprowadzona została biopsja wycięciowa za pomocą lasera LiteTouch Er:YAG (Syneron). Po zabiegu nie było konieczne stosowanie żadnych leków uśmierzających ból lub antybiotyków, a rana goiła się szybko i bez użycia szwów. Badanie patologiczne pozwoliło na zdiagnozowanie włókniaka pourazowego. Laserowa biopsja wycięciowa to nowoczesna metoda leczenia niewielkich zmian w jamie ustnej, która powinna być alternatywą dla konwencjonalnego zabiegu chirurgicznego z wykorzystaniem skalpela. W przypadku pacjentów pediatrycznych procedura oparta na zastosowaniu lasera Er:YAG charakteryzuje się wyjątkowymi korzyściami dla lekarza, takimi jak: łatwy sposób przeprowadzenia, precyzyjne nacięcie, niewielkie bliznowacenie, zredukowany ból i obrzęk pooperacyjny.

 

40
Zastosowanie lasera CO2 w stomatologii na podstawie przeglądu piśmiennictwa i doświadczeń własnych
The application of the CO2 laser in dentistry based on a review of literature and own experience
Grzegorz Grodoń, Lidia Marzec, Joanna Nienartowicz, lek. dent. Marcin Felsztyński

Streszczenie: Laser zabiegowy CO2 po raz pierwszy został użyty w stomatologii w 1968 roku. Do jego zalet można zaliczyć możliwość stosunkowo szybkiego przeprowadzania zabiegów, ograniczone krwawienie z pola zabiegowego, wyjaławianie rany podczas pracy urządzenia, brak konieczności zakładania szwów czy biostymulacyjne działanie na okoliczne tkanki. Wadą jest łatwość uszkodzenia okolicznych struktur i uzupełnień protetycznych przy nieumiejętnym użyciu. Ze względu na dobrą absorpcję światła lasera przez wodę jest on często używany w chirurgii stomatologicznej i szczękowo-twarzowej, m.in. do wycinania zmian patologicznych tkanek miękkich. W protetyce laser CO2 jest stosowany zarówno w przygotowaniu do leczenia protetycznego, jak i w leczeniu jego powikłań. Był też badany pod kątem przydatności w periodontologii, stomatologii zachowawczej i endodoncji, w pedodoncji, a nawet w ortodoncji. Celem pracy było przedstawienie najnowszych zastosowań lasera CO2 w stomatologii wraz z materiałem fotograficznym pacjentów Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Akademii Medycznej we Wrocławiu.

 

PRAKTYKA


48
Ocena stanu jamy ustnej u osób dorosłych leczonych z powodu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc i astmy
Assessing the condition of oral cavity in adults suffering from chronic obstructive pulmonary disease and bronchial asthma
dr n. med. Beata Nyrka, lek. med. Andrzej Durda, dr hab. n. med. Mansur Rahnama prof. nadzw.

Streszczenie: Astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) są przewlekłymi, obturacyjnymi, zapalnymi chorobami, które stanowią ważny problem zdrowotny na świecie. Obecnie za najskuteczniejsze leczenie farmakologiczne uważa się stosowanie leków rozszerzających oskrzela, beta2-mimetyków, kortykosterydów wziewnych i mukolityków. W stanach zaostrzeń podawane są antybiotyki. Doustna terapia wziewna wykazuje dużą skuteczność w leczeniu astmy i POChP, jednak kiedy stosowana jest w dawkach większych i przez dłuższy czas może wywoływać miejscowe działania niepożądane, jak suchość błony śluzowej jamy ustnej, zmniejszenie wydzielania śliny, gorzki smak, wygładzenie języka, zmiany grzybicze. W badanej grupie pacjentów częstość i nasilenie skutków ubocznych były większe u chorych na POChP w porównaniu z pacjentami chorymi na astmę. Profilaktyka i leczenie skutków ubocznych powinny stanowić istotny element terapii POChP i astmy.

 

58
Kapilaroskopowa ocena mikrokrążenia w liszaju płaskim błony śluzowej jamy ustnej
Capillaroscopic evaluation of microcirculation in oral lichen planus
dr hab. n. med. Sebastian K. Kłosek, prof. dr hab. n. med. Anna J. Kuranowska

Streszczenie: Przewlekły naciek zapalny w liszaju płaskim błony śluzowej jamy ustnej nie pozostaje bez wpływu na struktury podnabłonkowe, w tym naczynia krwionośne. Zmiany strukturalno-morfologiczne wybranego fragmentu liszaja można poddać badaniu epiluminescyjnemu, które jest nieinwazyjnym badaniem diagnostycznym dającym obraz typu i rozmieszczenia naczyń krwionośnych. Kapilaroskopia pozwala na ocenę naczyń w początkowym etapie choroby, a nie tylko w fazie jej powikłań. Celem pracy była ocena kapilar w obrębie zmian liszaja płaskiego jamy ustnej. Pacjentów Zakładu Periodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej UM w Łodzi leczonych z powodu liszaja płaskiego poddano badaniu mikroskopem dermatoskopowym DermLite II Hybrid M. W badaniu uwzględniono liszaj płaski typu siateczkowego. Najczęstszymi strukturami były białe prążki (98%) przechodzące w białe welony (60%). W badaniu dermatoskopowym określono główne rodzaje naczyń włosowatych w liszaju płaskim Wilsona. W obrębie pól rumieniowych obserwowano drobne naczynia krwionośne w postaci kropek (77%), krótkich równoległych linii (80%), pętli równoległych (66%) i pętli w układzie chaotycznym (47%). Badanie dermatoskopowe daje zatem wyraźny i nieinwazyjny wgląd w zmiany strukturalno-morfologiczne w obrębie układu mikrokrążenia.

 

64
Tomografia wiązki stożkowej – niezbędne badanie dodatkowe w diagnostyce i planowaniu leczenia endodontycznego
Cone-Beam Computed Tomography – a necessary additional examination in diagnostics and endodontic treatment planning
lek. dent. Aneta Grochowina, prof. dr hab. n. med. Halina Pawlicka

Streszczenie: Endodoncja jest specjalnością ściśle związaną z rentgenodiagnostyką – na każdym etapie leczenia endodontycznego powinno być wykonywane wewnątrzustne zdjęcie RTG. Niestety, mimo wielu zalet, badanie to przedstawia obraz struktur trójwymiarowych na płaszczyźnie dwuwymiarowej, co jest największą jego wadą. Wykorzystanie w diagnostyce endodontycznej obrazowania trójwymiarowego (CBCT) wyeliminowałoby wiele błędnych decyzji związanych z podjęciem takiego leczenia. Celem pracy jest przedstawienie, na podstawie przypadków klinicznych, przewagi stomatologicznego badania tomograficznego nad dwuwymiarowymi zdjęciami rentgenowskimi.

 

 

80
Ocena skuteczności skojarzonego leczenia ortodontyczno-chirurgicznego metodą zamkniętego wyrzynania w przypadku zatrzymanych stałych kłów w szczęce
The evaluation of the effectiveness of a combined surgical and orthodontic treatment with the closed eruption method in the case of impacted permanent maxillary canines
lek. dent. Justyna Warmuz, lek. dent. Piotr Puszkiel, dr hab. n. med. Marzena Dominiak, prof. nadzw.

Streszczenie: Retencja zębów w przednim odcinku szczęki jest najczęstszą przyczyną zespołowego leczenia ortodontyczno-chirurgicznego. Leczenie pozwala odtworzyć prawidłową funkcję i estetykę narządu żucia. Celem pracy była retrospektywna ocena skuteczności skojarzonego leczenia ortodontyczno-chirurgicznego metodą zamkniętego wyrzynania w przypadku zatrzymanych stałych kłów w szczęce. Przeanalizowano przebieg leczenia u 12 pacjentów z edno- lub obustronnym zatrzymaniem zębów trzecich górnych. Ocenie poddano położenie zębów zatrzymanych na zdjęciach pantomograficznych i związany z tym czas ich sprowadzania do łuku zębowego. U wszystkich pacjentów wprowadzono zęby do łuku. Uzyskano dobre zaguzkowanie w triadach. Tylko w jednym przypadku stwierdzono występowanie recesji przyzębia przy zębach trzecich górnych.

 

94
Przypadek pęcherzycy zwykłej u trzyletniego chłopca
A case of pemphigus vulgaris in a three-year-old boy
prof. dr hab. n. med. Grażyna Grzesiak-Janas, lek. dent. Anna-Maria Szyperska, dr n. med. Patryk Siwik

Streszczenie: Celem pracy było przedstawienie opisu przypadku 3-letniego pacjenta z pęcherzycą zwykłą.

 

EDUKACJA


100
Ogólnopolski Program Edukacyjny Repetitio est... 3/12


104
Szkoleniowo-wystawiennicze imprezy stomatologiczne na świecie


106
Znalezione w sieci


110
Z forum DENTOnet.pl wzięte...


PERYSKOP


114
Zjawisko i przyczyny zespołu wypalenia zawodowego w środowisku polskich lekarzy dentystów - badania pilotażowe i przegląd piśmiennictwa
lek. dent Agnieszka Kotowicz-Gears, dr n. med. Marek Bladowski, mgr inż. Patrycjusz Reszczyński

Streszczenie: Zespół wypalenia zawodowego (ZWZ) dotyczy osób, które wykonują tzw. zawody społeczne, a do takich zalicza się pracę lekarzy dentystów. Jego trzema głównymi wymiarami są wyczerpanie emocjonalne, depersonalizacja i obniżenie poczucia własnych dokonań zawodowych. Występowanie ZWZ jest związane nie tylko z wysokim poziomem stresu zawodowego, któremu podlegają lekarze dentyści, lecz przede wszystkim ze znacznym zaangażowaniem i wysokimi wymaganiami w odniesieniu do siebie, swojej pracy, współpracy z pacjentem i pozostałym personelem medycznym. Rozczarowania, które niosą realia pracy zawodowej w stomatologii mogą doprowadzić do rozwoju ZWZ. Praca wypalonego lekarza dentysty nie daje satysfakcji ani jemu, ani jego pacjentom, prowadząc do lawiny innych niekorzystnych zjawisk. Dlatego koniecznym wydaje się zdiagnozowanie środowiska lekarzy dentystów w Polsce, opisanie poziomu występowania tego zespołu oraz poszukiwania środków zaradczych. Artykuł przedstawia niepokojący problem ZWZ, a także metodykę i założenia wstępne szeroko zakrojonych pilotażowych badań ankietowych przeprowadzonych na terenie całego kraju.

 

126
Kocham uczucie ślizgania się na krawędzi... jak w całym życiu!

Wywiad z Wojciechem Feciem


130
"Trudny" pacjent - perspektywa obserwatora
Mariusz Oboda

Trudny pacjent w gabinecie stomatologicznym to zagadnienie często wywołujące wśród lekarzy wyraźne ożywienie i emocje. Na wszelkich szkoleniach i konferencjach ma miejsce spontaniczna wymiana doświadczeń na temat mniej i bardziej trudnych pacjentów. To pobudzanie najczęściej nie jest skutkiem wymiany własnych doświadczeń – przykładów pacjentów, których zachowanie wzbudza raczej uśmiech i rozbawienie, bo tych, nie bez sympatii, określa się mianem dziwnych. Jakich zatem pacjentów określamy mianem trudnych i o czym to świadczy? Tym artykułem chcę zachęcić do spojrzenia na to zagadnienie z innej, jak mniemam użyteczniejszej niż ta, z którą się często spotykam, perspektywy; dlatego też słowo „trudny” w tytule zapisałem w cudzysłowie.

 

PORADNIA


134
Trendy


136
Polecane produkty


DOTYK HISTORII


138
Rtęć w amalgamacie i sublimacie
Z kącika archiwisty Marcina Otto


PO GODZINACH


142
Krzyżówka z hasłem